Straling versus hoofdpijn; de ervaringen van een woonbioloog

Thijs Tjaden

Enkele jaren geleden werd ik gevraagd om een woningonderzoek te komen doen. In het betreffende huis woonde een gezin waarvan een dochter iedere dag last had van hevige hoofdpijnen. Zo ernstig dat ze niet meer naar school kon gaan. De bezoeken aan de huisarts en verschillende onderzoeken in het ziekenhuis hadden niet veel opgeleverd.

Na een zoektocht op het internet kwamen ze bij mij uit. Bij aankomst zag ik al dat ze vlak bij een verkeersplein woonden met in het midden een hoge zendmast, vol met telefoon-zenders. Toen ik ging meten op de slaapkamer van de dochter, bleek de mast daar een groot elektromagnetisch veld te veroorzaken.

De mast hadden ze uiteraard wel zien staan, maar er werd verondersteld dat dit een sirene was voor de eerste maandag van de maand. Bij wijze van proef heb ik een speciale afgeschermde klamboe voor over het bed en een rol afschermvlies voor onder het bed opgestuurd. De afgeschermde klamboe bestaat uit katoen met daarin een fijne zilverdraad geweven. Het vlies is opgebouwd uit carbon vezels. Beide materialen hebben een afschermende werking, zodat het elektromagnetische veld op de slaapplek heel laag wordt.

Al na een paar dagen kreeg ik een telefoontje dat de hoofdpijn steeds minder werd en er werd besloten een klamboe aan te schaffen. De hoofdpijn bleef een aantal jaren weg, terwijl de situatie ongewijzigd bleef. Maar na een aantal jaren kwamen de klachten ineens weer in alle hevigheid terug. Bij meting binnen de klamboe bleek dat deze niet meer voldoende afschermde. Bij onderzoek van de fabrikant, bleken de zilveren draden in de klamboe te zijn opgelost. Volgens de fabrikant was dit te wijten aan een agressief bleek- of wasmiddel. Uit coulance hebben ze toen een licht beschadigd nieuw exemplaar naar de cliënt opgestuurd voor minder dan de helft van de nieuwwaarde. De hoofdpijn verdween weer als sneeuw voor de zon.

Dit verhaal is zo maar een voorbeeld uit mijn praktijkervaring als woonbioloog en om maar gelijk antwoord te geven op de vraag wat nu een woonbioloog is tref je hieronder de definitie aan:

“De woonbioloog onderzoekt de woning en de omgeving hiervan, op ziekmakende eigenschappen met als doel de woning ‘gezond’ te maken.”

Slaapproblemen

De meeste mensen komen uiteindelijk bij mij terecht naar aanleiding van slaapproblemen. Zoals bovenstaand voorbeeld illustreert betreft dit ook vaak jonge mensen en tegenwoordig steeds vaker hele jonge kinderen. Er is natuurlijk de laatste twee decennia een heleboel veranderd in onze leefomgeving, dus om nu te stellen dat alle slaapproblemen door ‘straling’ zouden komen is wat erg kort door de bocht.

Er zijn natuurlijk legio oorzaken aan te wijzen waardoor het slaapgedrag wordt beïnvloed. De hoeveelheid informatie die een jong kind al per dag moet verwerken staat ongeveer gelijk aan de informatie waar een oermens zijn hele leven over deed. Daarnaast hebben de meeste mensen een televisie op hun slaapkamer die pas wordt uitgeschakeld vlak voor het slapen gaan. Het blauwe licht van het scherm kan er echter voor zorgen dat het slapen de komende uren niet gaat lukken.

Bij een steeds grotere groep ligt tegenwoordig naast het hoofdkussen een smartphone, er zou namelijk wel eens een berichtje van een goede vriend of vriendin binnen kunnen komen. En als hij er dan toch ligt, is het checken van je facebook een paar keer per nacht ook zo gebeurd. We hebben bijna allemaal stress op het werk of op school, we drinken een kopje koffie na de maaltijd en tot slot nog een paar wijntjes of biertjes voor het slapengaan. Door alle straatverlichting in de dichtbevolkte woonwijken wordt het buiten ook niet meer echt donker en de stilte is al helemaal ver te zoeken. Allemaal factoren die ertoe kunnen bijdragen dat een groot deel van de ‘beschaafde’ wereld kampt met slapeloosheid.

Straling heeft invloed op onze hersenfuncties

Maar wat heeft slapeloosheid dan te maken met migraine en wat hebben migraine en slapeloosheid samen dan weer met straling te maken. Laten we maar even bij het begin beginnen. Slaapproblemen blijken vaker voor te komen bij mensen met, dan bij mensen zonder migraine. Met name de hoofdpijn tijdens de nacht en bij het opstaan is uit onderzoek gebleken. Toen in datzelfde onderzoek de slaapproblemen werden behandeld bleek dat alle patiënten daar baat bij hadden en dat bij 65% de hoofdpijn zelfs volledig verdween (MD 2014).

Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat straling van mobiele telefoons invloed heeft op onze hersenfuncties. Zweedse wetenschappers vermoeden dat ‘zwakke gepulseerde microgolven’ een bres slaan in de bloedhersenbarrière, zodat mogelijk giftige stoffen de hersenen kunnen binnendringen.

De Amerikaanse dr. George Carlo meldt vergelijkbare uitkomsten. Hij voerde gedurende 6 jaar een onderzoek uit voor de Amerikaanse telecomindustrie en kwam daarbij tot de conclusie dat de kans op een akoestisch neuroom 50 procent hoger lag bij gebruik van een mobiele telefoon gedurende zes jaar of langer. Uiteraard was dit niet de uitslag die de telecomreuzen in gedachten hadden, dus Dr. Carlo moest een andere baan gaan zoeken en is nu de grootste luis in de pels van de Amerikaanse telecomindustrie.

De relatie tussen melatonine en migraine

Maar goed, ik dwaal af en dit legt nog steeds geen verband tussen migraine en straling, maar ik ben er bijna. Bij de mens kan de gepulseerde straling van mobiele telefoons leiden tot gewijzigde potentiaalwaarden, een andere bloeddoorstroming in de hersenen en andere patronen in de hersengolven. Er is ooit een onderzoek geweest waarin na slechts een halfuur gebruik van een mobiele telefoon de melatoninewaarden aanzienlijk waren afgenomen. En dit is nu precies waar ik heen wil, want dat zou straling rechtstreeks kunnen koppelen aan slaapproblemen. Melatonine is de spil bij het reguleren van het endocriene systeem en de ‘lichaamsklok’.

Bij sommige mensen die een migraineaanval hebben zie je dat de melatoninespiegel verlaagd is. In een goed werkende pijnappelklier (epifyse) wordt melatonine geproduceerd, wat ervoor zorgt dat er een goede slaap-waakcyclus ontstaat. In de jaren 70 werd al duidelijk dat met name vrouwen met onregelmatige werktijden, zoals in de verpleging of in de luchtvaart, vaker borstkanker ontwikkelden dan andere vrouwen. Onderzoeken hebben aangetoond dat melatonine een krachtig antioxidant is wat je immuunsysteem kan versterken en wanneer het immuunsysteem ondermijnd wordt kan het lichaam ziek worden.

Volgens een studie die gepubliceerd is in 2006 in een nummer van CNS-drugs, zijn de conditie van de pijnappelklier en de melatoninespiegel van invloed op het ontstaan van migraine. De schrijvers verklaren dat de directe omgeving waar de patiënt in verblijft invloed heeft op de productie van melatonine. Bingo! Straling kan de pijnappelklier beïnvloeden, waardoor er nagenoeg geen melatonine meer aangemaakt wordt en er ontstaan slaapproblemen, wat weer kan resulteren in migraine.

Het onderzoek richt zich dan verder op het voorschrijven van 5 mg melatonine voor volwassenen en een veel lagere dosering voor kinderen, met als gevolg dat men beter ging slapen en de migraineklachten verdwenen, maar daar trap ik dan toch even op de rem. De hele medische wetenschap is alleen maar bezig met het blussen van brandjes terwijl het een stuk eenvoudiger en goedkoper is om de branden te voorkomen, alleen heeft de brandweer dan niks meer te doen. In het geval van de onderzoekers, de farmaceutische industrie. Je kan dus beter onderzoeken wat de reden is waarom de pijnappelklier het zo af en toe laat afweten.

Ons lichaam maakt geen onderscheid tussen licht en straling

En daar komt dan mijn hypothese. Ik denk dat ik in het voordeel ben dat ik geen academische opleiding heb genoten, geen enkele medische achtergrond heb, maar wel heel veel ervaring heb in het meten van straling en de gevolgen van het wegnemen van deze straling. Door mijn mbo-opleiding elektrotechniek heb ik een goede basis elektriciteitsleer en door goed te luisteren naar mijn cliënten een behoorlijke ervaring in het oplossen van problemen. In mijn vorige vak als elektriciën ging het met het opsporen van storingen in een elektrische installatie om het elimineren van secties, waardoor het probleemgebied steeds kleiner wordt en waardoor je uiteindelijk bij de oplossing komt. In de woonbiologie is dit niet veel anders.

Wat ik denk dat er gebeurt, is dat ons buitengewoon pientere lichaam af en toe een paar nieuwe zaken, zoals door de mens bedachte straling, niet helemaal begrijpt. De straling waar ik het over heb is elektromagnetische straling afkomstig van zendmasten, telefoons en wifirouters.

Gaan we nu kijken naar het gehele frequentie spectrum, dan valt licht daar ook onder, net als geluid overigens. Alleen licht zien we en geluid horen we. Wanneer we willen gaan slapen bij te veel licht, doen we de gordijnen dicht of schermen we onze ogen af met een zogenaamd slaapmasker en bij veel geluid sluiten we ramen en deuren of doen we oordoppen in.

We zijn zo gefocust op wat we bewust kunnen waarnemen, dat we vergeten dat er ook nog heel veel is wat we niet bewust kunnen waarnemen. Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat ons lichaam geen onderscheid maakt tussen licht en straling. De pijnappelklier reageert op licht wat via onze ogen naar binnen komt. Het afschermen van de ogen met een masker kan nog enig effect hebben op de pijnappelklier, maar de door de mens gemaakte straling gaat overal dwars doorheen en zal dus altijd de melatonine-aanmaak beïnvloeden.

Wat mij de afgelopen 20 jaar is opgevallen is dat wanneer ik de stralingsbron kon wegnemen of afschermen, mijn cliënten veel beter gingen slapen. Over het algemeen vielen ze makkelijker in slaap, ook nadat ze ’s nachts het bed uit gingen voor een toiletbezoek, werden ze uitgeruster wakker en kon een enkeling na een tijdje vaak zelfs volstaan met minder slaap.

Kristallen in de pijnappelklier

Afbeelding: www.researchgate.net

Maar hoe kan een klier zoals de pijnappelklier nu zo gevoelig zijn voor straling. Er is onderzocht dat er in de pijnappelklier kristallijne bolletjes ter grootte van 1 tot 20µm (micrometer) aanwezig zijn. Deze kristallen blijken te bestaan uit calciet en calciet heeft piëzo-elektrische eigenschappen en kunnen gezien hun vorm, afmeting en samenstelling interfereren met de uitgezonden frequenties van 500 MHz tot 2.5 GHz. En laten dat nou net de frequenties zijn waar GSM 900/1800 (2G), C2000 (hulpdiensten), UMTS (3G), LTE (4G), wifi en bluetooth gebruik van maken.

Het is dus geen wonder dat er zo veel mensen slecht slapen en dat het immuunsysteem bij zo veel mensen niet goed functioneert. Het is goedbeschouwd ook niet normaal dat er in deze tijd zoveel auto-immuunziektes zijn. Een aandoening waarbij het lichaam de eigen cellen en stoffen als lichaamsvreemd ziet en antistoffen tegen het eigen weefsel gaat vormen.

Met mijn lekenverstand is één en één nog steeds twee. De straling houdt ons wakker en als we niet slapen worden we gek en gaan we dood. En… straling zorgt ervoor dat ons immuunsysteem steeds zwakker wordt waardoor we ziek worden en daar gaan we ook aan dood. Dat is wel een heel somber vooruitzicht en dit klopt ook niet helemaal omdat we toch met zijn allen nog best oud worden. De leeftijdsverwachting voor de nieuwe generatie gaat al richting de honderd jaar. Alleen zou het wel fijn zijn als we deze leeftijd in goede gezondheid zouden mogen bereiken.

Hebben we nu dus het bewijs dat migraine ontstaat door de aanwezigheid van straling? Nee, dat hoor je mij niet zeggen. Ik hou me altijd verre van medische uitspraken of adviezen, gezien mijn vooropleidingen, maar wat ik de afgelopen jaren heb gezien bij mijn cliënten is wel opmerkelijk te noemen. Honderden mensen zijn beter gaan slapen en voelen zich daardoor stukken beter en een enkeling is ook daarna van een aantal chronische klachten afgekomen, zoals het voorbeeld hieronder van mijn eigen moeder.

Elektrische velden bij spiralen bed

Nadat ik in het begin van deze eeuw een paar cursussen en opleidingen had gevolgd in mijn nieuwe vak als woonbioloog, was mijn eigen familie natuurlijk gelijk ‘aan de beurt’ met mijn nieuw verworven kennis. Mijn ouders waren één van de uitverkorenen waarbij ik een volledig woningonderzoek ging uitvoeren. Vanuit mijn elektrotechnische achtergrond had ik al veel ervaring met metingen, dus ik had een aardig arsenaal aan meetapparatuur om allerlei velden te meten.

Ik begon met het meten van de elektrische velden. Deze velden worden veroorzaakt door de aanwezigheid van elektriciteitsleidingen. Toen ik de meter op het bed van mijn ouders plaatste geloofde ik mijn ogen niet. Een elektrisch veld boven het matras mag niet hoger zijn dan 5 Volt per meter, zo had ik geleerd. De waarde die ik op mijn moeders matras kon meten bedroeg meer dan 200! Hun bed bestond uit een stalen frame met een stalen Auping spiraal. De bed-ombouw was voorzien van diverse elektra punten en 2 leeslampjes boven het hoofdeind.

Ik had geleerd om bepaalde groepen in de meterkast uit te schakelen om te zien welke groep verantwoordelijk was voor de enorme elektrische veld. Bij groep 2 was het bingo. Toen ik de bewuste groep uitschakelde zakte de waarde van 200 naar rond de 1 Volt/meter. Een prachtige waarde. De groepenkast heb ik gelijk voorzien van een netvrijschakelaar. Dat is een unit die je in de groepenkast plaatst en wanneer er in een bepaald circuit geen stroom meer gebruikt wordt, schakelt de netvrijschakelaar de spanning van deze groep af, met als gevolg dat er nergens in die sectie meer elektrische velden meetbaar zijn. Zodra je een lampje aan doet, ‘voelt’ de netvrijschakelaar dat en schakelt deze de spanning weer in.

Vanaf dat moment sliepen mijn ouders ‘spanningsvrij’. Wat ik nog niet verteld had, is dat mijn moeder een migrainepatiënt was. Bijna om de andere week lag ze een dag plat op bed. Gordijnen dicht en iedereen op zijn tenen de trappen op en af. Iedere eerste vakantiedag was het altijd bal en vaak ook met etentjes of andere uitjes. Vanaf de dag dat de netvrijschakelaar was gemonteerd heeft mijn moeder nooit meer last gehad van migraine. Nog wel zo af en toe van hoofdpijn, maar de echte migraineaanvallen behoorden vanaf dat moment tot het verleden.

Nu heb ik van de Haarlemse huisarts dr. Moolenburgh altijd geleerd dat één casus geen bewijs is, maar, en nu citeer ik hem letterlijk: “Wij schijnen vergeten te zijn dat wij weliswaar deel uitmaken van een groep, maar dat elke patiënt er één is en dat je juist uit individuele ziektebeelden (door de reguliere bollebozen snerend ‘anekdotisch’ genoemd, alsof het levensverhaal van de patiënt onbelangrijk is), zeer veel kunt leren, ook voor volgende patiënten”.

Sickbuildingsyndroom

Het zou dus zomaar kunnen zijn dat de oorzaak van de hoofdpijn aan de woon- of werkplek is gerelateerd. Een aantal jaar geleden kwam ineens de term ‘sickbuildingsyndroom’ boven drijven. Een syndroom wat vermoedelijk veroorzaakt wordt door vluchtige organische stoffen die in verf, plastic en lijm voorkomen. Maar ook door tl-verlichting, airconditioning, schimmels, onvoldoende ventilatie, slechte warmteregeling, lawaai, beeldschermen en niet te vergeten de invloed van elektromagnetische straling en elektrische velden van snoeren.

Gelukkig zijn er steeds meer werkgevers die hier serieus mee omgaan, al deze zaken goed op orde brengen en het ziekteverzuim zien afnemen. Een bekend voorbeeld is dat de auto- en motorenfabrikant BMW zijn stralingslimieten heeft verlaagd tot maximaal 100 µW/m², alleen maar om haar werknemers te beschermen (de Nederlandse overheid hanteert een limiet van 20.000.000µW/m², bron: StopUMTS).

Straling beperken

Bijna iedereen aan wie ik vertel dat je moet proberen zo min mogelijk straling in je huis te hebben zegt hetzelfde. Namelijk dat het toch niets uitmaakt om je eigen wifi uit te zetten terwijl alle buren hem gewoon aan laten staan. Het klopt inderdaad dat wanneer je op je telefoon een wifinetwerk zoekt, je ongeveer alle netwerken van alle buren uit de straat terug kan vinden in je telefoon. Dat klopt als een bus, maar het heeft wel degelijk zin om je eigen huis zo ‘schoon’ mogelijk te houden.

Hoe minder straling er is in de buurt van de slaapkamer, hoe beter het is. Zorg ervoor dat ’s nachts alles wat draadloos is, uitgeschakeld staat. Geen wifi, geen dect, geen mobieltjes, geen games met losse controllers. Maar zorg er ook voor dat er zo min mogelijk elektra rondom het bed aan staat. Dus geen waterbed, geen elektrisch verstelbaar bed, geen elektrische dekens of kussens, en geen wekker pal naast je hoofd. Heb je toch elektra aan of in je bed, trek dan de stekkers eruit voor het slapen gaan. Het waterbed blijft tijdens de nacht wel warm als je er zelf op ligt onder een dekbed. Ja maar… hoor ik dan heel vaak, iedereen heeft dit toch? Klopt, heel veel mensen staan ’s ochtends op met hoofdpijn en veel mensen staan ’s ochtends vermoeider op dan dat zij naar bed zijn gegaan.

In de jaren 80 heb ik het elektra-vak geleerd van een ‘oud’-collega. Toen ik mij rond het jaar 2000 ging bezighouden met de woonbiologie vertelde ik hem vaak over mijn nieuwe vak en omdat hij ook verstand had van elektra was er altijd veel interesse. Nadat ik hem een tijdje niet had gezien troffen we elkaar op een ochtend in zijn kantoortje. Hij vertelde dat hij zijn hele leven lang al met hoofdpijn opstond. Nadat hij mij had horen vertellen over elektrosmog en elektrostress heeft hij bij wijze van proef zijn wekker van zijn nachtkastje verwijderd en deze vervangen voor een wekker op batterijen. De eerste dag was het al gelijk raak, geen hoofdpijn meer bij het opstaan. Hij was er zo van overtuigd dat de wekker verantwoordelijk was geweest voor al die jaren hoofdpijn, dat hij hem nooit meer heeft teruggeplaatst. De hoofdpijn is niet meer teruggekomen. Ik hou van simpele oplossingen maar deze was wel heel erg simpel.

Kosmische straling en aardstralen

Zoals gezegd ligt mijn specialiteit in het meten van (niet-ioniserende) straling (ioniserende straling is o.a. radioactieve straling). We hebben het alleen nog maar gehad over de straling van de elektrische installatie (elektrische en magnetische velden) en de radiografische straling afkomstig van o.a. zendmasten en wifirouters (elektromagnetische straling), maar er is nog een vorm van straling en wel de kosmische- en aardstralen.

Voor de eerste wereldoorlog was dit de enige bekende straling en werd daar ook rekening mee gehouden wanneer er huizen gebouwd werden. Wanneer er ergens een waterader of een breuk door een gebied liep dan werd er niet gebouwd. Aan het begin van onze jaartelling was er nog volop ruimte om woningen te bouwen. Nederzettingen ontstonden vaak op praktische plekken, langs meren en rivieren. Voordat men een huis ging bouwen, liet men destijds een kudde schapen voor langere duur op een kavel rondlopen.

Na verloop van tijd werden de schapen geslacht. Wanneer in de ingewanden te veel afwijkingen werden geconstateerd, werd er op die kavel geen woonhuis neergezet. Zo simpel ging dat. In de tijd waarover we nu spreken, waren er natuurlijk nog helemaal geen zendmasten, babyfoons of draadloze apparaten. Deze onderzoeksmethode was er puur op geënt om de invloed van kosmische- en aarde energieën in kaart te brengen. Toch wist men toen al dat sommige stukken land gewoon niet geschikt waren voor huizenbouw. Noem het ervaring of intuïtie.

In de loop der jaren zijn wij mensen steeds verder van de natuur af geraakt en nauwelijks meer in staat te voelen of bepaalde plekken goed voor ons zijn. Voor dieren daarentegen werkt het heel anders, een hond zal van nature nooit op een belaste plek gaan liggen. Veel boeren bevestigen ook dat hun koeien sommige stukken land gewoon mijden. Deze aardstralen bestaan tegenwoordig natuurlijk nog steeds, alleen houdt er bijna niemand meer rekening mee en wordt er vaak vriendelijk en begrijpend geknikt als ik hierover begin.

Adviezen

Ik zou mijn verhaal hier al kunnen beëindigen, maar wil toch graag nog wat adviezen mee geven. Zoals de 2 verhalen hierboven beschreven is het vrij eenvoudig zelf zaken op te lossen, maar na 20 jaar praktijkervaring blijkt dat mensen vaak niet ver genoeg gaan of juist doorslaan en veel te ver gaan in het oplossen van problemen. Ik adviseer altijd om een ter zake kundig woonbioloog in te schakelen om de verstoringen in huis in kaart te brengen.

Soms is het al voldoende om ergens een stekker uit te trekken en soms liggen de problemen wat gecompliceerder. Wanneer de verstoring van de buren of van buiten komt is het vaak een kwestie van afschermen en wanneer de storing van je eigen woning komt is het uitschakelen van het bewuste apparaat al voldoende.

Zoals in alle vakgebieden, lopen er ook in het vak van woonbiologen mensen rond die niet goed weten waar ze het over hebben. Het is een vrij beroep en er worden dus geen eisen gesteld aan het vak. Soms kom ik op plekken waar alles is afgeschermd met aluminiumfolie of kippengaas. Soms zitten er plastic plakkertjes op de muren, of staat er een piramide onder het bed. Ondanks dat ik zelf met aardstralen bezig ben, blijf ik altijd alert en sceptisch, maar sta wel voor alles open. Zolang de cliënt er wel bij vaart ben ik een gelukkig mens.

Thijs Tjaden


Waardeer je deze website?
Overweeg dan ook eens om een donatie te doen, zodat de website ook in de toekomst kan blijven bestaan.