Steeds meer gemeenten buigen zich over de vraag of zij slimme lantaarnpalen in hun regio willen plaatsen. Dit zijn lantaarnpalen met extra functionaliteiten zoals wifi, camera’s en sensoren om de luchtkwaliteit, geluidsoverlast en verkeersdrukte te meten. Daarnaast worden zij alvast geschikt gemaakt om op een later moment te kunnen gebruiken voor 5G, de nieuwe generatie zendtechnologie die vanaf 2020 uitgerold zal gaan worden voor het Internet of Things (draadloze communicatie tussen apparaten onderling).
Ook in de gemeente Utrechtse Heuvelrug staat dit onderwerp nu op de gemeente-agenda. De huidige lantaarnpalen zijn aan vervanging toe en de gemeente wil er nu gelijk slimme lantaarnpalen van maken. Maar is dat nu wel zo slim?
Actiegroep Stralen doen we liever zelf
Een groep inwoners uit deze gemeente heeft zich verenigd onder de naam ‘Stralen doen we liever zelf’ en wil dat de gemeente het besluit hierover uitstelt. Zij maken zich zorgen over de volksgezondheid omdat zij hierdoor aan nog meer straling worden blootgesteld. Er is tenslotte steeds meer consensus dat dit toch echt niet gezond is.
De actiegroep heeft inmiddels vragen gesteld aan het college van B&W en de gemeenteraad. Zolang niet is aangetoond dat straling onschadelijk is, moet toch op zijn minst het voorzorgsprincipe gerespecteerd worden. Aldus Marnix Lamers die als woordvoerder van de actiegroep optreedt. Zij hebben op 10 januari een petitie opgestart en in een week tijd waren er al 737 handtekeningen van medestanders verzameld. Deze zijn inmiddels aangeboden aan de gemeente.
Op 16 januari hebben een aantal mensen van de actiegroep een interview gegeven op Radio 90FM. Hierin hebben zij hun zorgen duidelijk onder woorden gebracht. Via deze link kun je het interview beluisteren (32 min.).
Privacy
Naast de gevolgen van straling voor onze gezondheid ziet de actiegroep als ander belangrijk bezwaar tegen de slimme lantaarnpalen dat het de privacy van inwoners schendt. Want wat gebeurt er met alle camerabeelden? Wie heeft er straks toegang toe? Wie is eigenaar van deze data? Geeft de gemeente geen bevoegdheden uit handen aan partijen met commerciële belangen? Willen wij als inwoners wel dat wij overal te pas en te onpas gefilmd gaan worden? We lezen tenslotte vrijwel wekelijks dat er weer een organisatie is gehackt en dat de informatie ‘op straat ligt’. Hier zal toch echt eerst zorgvuldig over nagedacht moeten gaan worden.
Zie ook deze twee recente artikelen van De Groene Amsterdammer waarin wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van smart cities voor onze privacy: Smart cities lopen grote kans de privacywetgeving te schenden en De muren hebben sensoren. En ook het programma Tegenlicht van de VPRO vraagt zich in haar uitzending over Slimme steden af welke prijs de burger betaalt voor deze ambitieuze technologische droom.
Politiek zit nu met het verzet in haar maag
Op 18 januari is het onderwerp besproken in de raadsvergadering van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De politiek zit nu met het verzet tegen 5G in haar maag. Als de gemeenteraad bij de besluitvorming op 8 februari niet duidelijk aangeeft dat 5G en wifi op de nieuwe lantaarnpalen ongewenst is, dan kan daar bij de gunning van de opdracht niet meer op worden teruggekomen.
De gemeente ziet het komende raadsdebat in zekere zin als een achterhoedegevecht. Wethouder Henk Veldhuizen (CDA) wees erop, dat de uitrol van 5G landelijk wordt geregeld met een plaatsingsplan. ,,We kunnen wel 5G op onze lantaarnpalen verbieden, maar niet dat er in Utrechtse Heuvelrug een 5G netwerk komt”, aldus de wethouder.
Maar dat is natuurlijk geen reden om dan maar met z’n allen passief achterover te leunen. Dat is juist een extra reden om deze problematiek openbaar bespreekbaar te maken en onze zorgen bij de landelijke overheid aan te kaarten!
Silvia Belgraver
Update:
De geplande besluitvorming op 8 februari is uitgesteld. Op 19 februari 2018 heeft er een extra raadsvergadering plaats gevonden met als sprekers: Heerd Jan Hoogeveen (Economic Board Utrecht), Hugo Schooneveld (wetenschapper en bioloog), Rob Verboog (praktijkdeskundige) en Carolien Schooneveld (professional op gebied van aanpak elektrostress). Bekijk onderstaand de samenvatting van 20 minuten of bekijk via deze link de volledige video-registratie van deze zeer informatieve avond (2,5 uur).
(Tekst gaat verder onder de video.)
Op 8 maart 2018 is besloten om voorlopig geen zendapparatuur (4G, 5G, Wifi), camera’s, sensoren e.d. op de nieuwe straatlantaarns mogelijk te maken. Unaniem besloot de gemeenteraad uitsluitend de verlichting aan te besteden. Extra functionaliteiten zullen niet eerder worden toegepast dan nadat deze ter besluitvorming aan de raad zijn voorgelegd. Op deze wijze houdt de raad zelf de regie in handen. Dat was een cruciaal principe. Er moet eerst meer bekend zijn over de gezondheidsrisico’s en mogelijke schendingen van de privacy. Pas dan kan een weloverwogen besluit worden genomen. De wethouder verwacht dat dit op z’n vroegst medio 2019 is, in de bouwteamfase van de aanbesteding van de openbare verlichting en kabelnet. Zie ook dit persbericht van de inwonersgroep ‘Stralen doen wij liever zelf’.
Update:
Lees het vervolg in het bericht Burgers Utrechtse Heuvelrug adviseren Gemeenteraad & Suggesties voor andere lokale groepen.
Waardeer je deze website?
Overweeg dan ook eens om een donatie te doen, zodat de website ook in de toekomst kan blijven bestaan.