Stralingsbewuste Woongemeenschappen

Dé oplossing voor zowel stralingsbewuste burgers,
als voor gemeenten en overheid.
Een win-winsituatie voor alle betrokken partijen.

Een snel groeiend aantal mensen wil in een stralingsarme omgeving wonen, werken en verblijven. Het gaat daarbij niet alleen om mensen die vanwege gezondheidsredenen stralingsarm willen leven, maar ook om een grote groep mensen die bewust kiest voor een andere levensstijl. In tijden van globalisering & digitalisering groeit de groep mensen die kleinschalig en met gelijkgestemden willen samenleven, in harmonie met de natuur, met een focus op gezond en stralingsarm leven, duurzaamheid, lokale economie, eigen voedselproductie, persoonlijk contact en zorg voor elkaar. Deze ontwikkeling is duidelijk zichtbaar in de samenleving.

Tegelijkertijd valt te constateren dat de maatschappij momenteel bijna geen ruimte biedt om een stralingsarm leven ook daadwerkelijk duurzaam te kunnen realiseren. Zeker nu de overheid heeft toegestaan om, naast alle huidige zendantennes, ook 5G uit te rollen, zullen er steeds minder stralingsarme locaties zijn. Deze situatie sluit niet aan bij de wensen en behoeften van een grote groep Nederlanders. Uiteraard zien wij ook dat er tegelijkertijd particulieren en bedrijven zijn die de (draadloze) digitalisering wel omarmen.

Ons plan

Wij zien een oplossing voor alle partijen door als burgercollectief vanuit een coöperatieve vereniging stralingsarme woongemeenschappen te gaan oprichten in Nederland. Het idee daarbij is dat burgers die stralingsarm willen wonen gezamenlijk op een specifieke locatie gaan wonen, waardoor het voor overheden en telecomproviders voor die locaties niet nodig is om te zorgen voor een intensieve draadloze dekking.

We streven er naar om in elke provincie een zogenoemde Stralingsbewuste Woongemeenschap op te richten. Dat betekent dus twaalf locaties in Nederland. Mensen die stralingsarm willen wonen, om wat voor reden dan ook, kunnen (onder voorwaarden) terecht op deze stralingsarme locaties. We willen daarbij graag samenwerken met lokale overheden en ook gelijk een maatschappelijke bijdrage leveren aan de regio.

Om deze specifieke Stralingsbewuste Woongemeenschappen duurzaam in stand te kunnen laten blijven, is het essentieel dat overheden en telecomproviders deze specifieke gebieden laten zoals het nu is. Dit betekent dat er geen nieuwe zendantennes of eventuele 5G-toepassingen op die locaties worden (bij)geplaatst.

De Stralingsbewuste Woongemeenschappen

Elke woongemeenschap zal worden opgericht in de vorm van een coöperatieve vereniging en is gericht op participatie en samenwerking met de lokale overheid.
Er komt in elke provincie een Stralingsbewuste Woongemeenschap, zodat mensen in hun eigen regio kunnen blijven wonen (in verband met regionale gebondenheid).
We zoeken nu al naar stralingsarme locaties, regelen gezamenlijk de verdere uitwerking van de plannen, de financiering en realisatie van de Stralingsbewuste Woongemeenschappen.
Bij de inrichting van het terrein wordt gezocht naar een balans tussen privacy (individuele huisjes), samenwerking/verbinding (zorg voor het gezamenlijke terrein) en een maatschappelijke meerwaarde.
Er wordt gedacht aan circa 10 tot 30 huisjes met in totaal zo’n 25 tot 75 bewoners per gemeenschap. Idealiter is het terrein minimaal 1 hectare groot en is het omringd door bomen/natuur.
Het is mogelijk om in de Woongemeenschap gezamenlijk op te trekken in het realiseren van bijvoorbeeld collectieve voedselteelt of andere lokale economische doelen (zelfvoorzienendheid).
Alle deelnemers van de Woongemeenschappen tekenen vooraf een deelnameovereenkomst, waarin staat omschreven dat ze instemmen met stralingsarm wonen, waardoor er een garantie is dat het een stralingsarme gemeenschap blijft. Als mensen op een later moment een andere levensstijl willen kiezen, dan moeten zij elders een andere woonplek vinden. Hierdoor wordt geborgd dat het een stralingsarm terrein blijft.
Er wordt momenteel gewerkt aan een nadere uitwerking en invulling van onze plannen.

Voordelen voor (lokale) overheden

Er zijn in Nederland steeds meer vrijkomende agrarische terreinen (met of zonder bebouwing) waarvoor een nieuwe bestemming gevonden moet worden. Een Stralingsbewuste Woongemeenschap zou hier één van de mooie en zinvolle invullingen voor kunnen zijn.
Het bevordert de participatiemaatschappij. Burgers nemen zelf proactief deel aan de samenleving en dragen bij aan de maatschappelijke doelen van een gemeente of de regio. Te denken valt hierbij aan een kenniscentrum met informatie en workshops over bijvoorbeeld duurzaam kweken van voedsel, afvalscheiding/hergebruik, inclusie, gezondheid, kunst & cultuur, etc.
Het aantal eenpersoonshuishoudens groeit nog steeds. Recent onderzoek heeft aangetoond dat niet alleen ouderen, maar ook 40 tot 70% van de jongeren aangeeft geregeld eenzaam te zijn. De Gemeenschappen kunnen een prachtige oplossing zijn voor de eenzaamheidsproblematiek. In communities leef je samen en ben je er voor elkaar; het verbindt mensen.
Het is goed dat we mensen die gevoelig zijn voor straling (naar schatting 3% tot 7% van de bevolking), een bij hen passende leefomgeving bieden. Dit zorgt voor inclusiviteit. Dit heeft voor de maatschappij het voordeel dat daardoor mogelijk minder geld uitgegeven hoeft te worden aan uitkeringen voor WIA, WW, Wmo en bijstand.
Het plan past binnen het gewenste overheidsbeleid, dat er vanuit gaat dat 2% van het grondgebied van elke gemeente niet verplicht van draadloze dekking hoeft te worden voorzien; in het wetsvoorstel implementatie Telecomcode staat een dekkingsplicht van 98% van het grondoppervlak. In de regionale omgevingsvisie en het jaarlijkse plaatsingsplangesprek met telecomproviders kunnen hier nadere afspraken over gemaakt worden.
De Woongemeenschappen geven een lokale invulling aan de Sustainable Development Goals (VN): goede gezondheid en welbevinden (doel 3), duurzame steden en communities (doel 11) en samenwerkingsverbanden (burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden) om beleidsdoelen te realiseren (doel 17).

Voordelen voor deelnemers van de Stralingsbewuste Woongemeenschappen

Zij hebben de keuzevrijheid om te wonen, werken en verblijven in een stralingsarme omgeving.
Door het stralingsbewuste karakter van deze woongemeenschappen kunnen zij optrekken met andere mensen die vergelijkbare wensen en behoeften hebben. Hierdoor is er meer begrip voor elkaars situatie, waardoor mensen elkaar vanzelfsprekender kunnen helpen indien nodig.
Door het community-karakter wordt gestreefd naar samenwerken en verbinding, waardoor ook meer sprake is van zingeving, hetgeen eenzaamheid tegengaat.
Aangezien er bewust voor stralingsarme oplossingen op het terrein wordt gekozen, wordt het ook voor mensen die gevoelig zijn voor straling mogelijk om groen, duurzaam en klimaatvriendelijk te leven.

Verzoek aan (lokale) overheden / telecomproviders

Vanuit een coöperatieve vereniging zoeken we zelf naar stralingsarme locaties, zullen we zelf de financiering regelen en zelf de Stralingsbewuste Woongemeenschappen realiseren. We gaan er zelf mee aan de slag, maar zijn daarbij uiteraard wel mede afhankelijk van (lokale) overheden en telecomproviders. We willen graag met alle betrokkenen samenwerken.

Hierbij willen we geïnteresseerde gemeenten oproepen om contact met ons op te nemen, zodat we de mogelijkheden kunnen verkennen. Zie dit bericht voor gemeenten.

Voor de stralingsarme woongebieden streven we naar een maximale stralingsbelasting van 10 microwatt per vierkante meter conform de SBM 2015-normen. Deze blootstellingsnormen zijn aanzienlijk lager dan de richtlijnen van de ICNIRP die de Nederlandse overheid hanteert. De dekking zal in ieder geval altijd voldoende zijn om ter plaatse bijvoorbeeld het alarmnummer 112 te bellen. In de praktijk zal dit, afhankelijk van de specifieke situatie, neerkomen op een afstand tot lokale zendmasten van ten minste 500 meter tot 1 kilometer. We denken daarbij vooral aan een “groen” buitengebied met veel bomen / bosschages er omheen. Bomen houden namelijk heel goed straling tegen en vormen daardoor een natuurlijke buffer.

Daarnaast is ons verzoek aan alle betrokken overheden en telecomproviders om geen nieuwe zendantennes of eventuele 5G-toepassingen te (laten) installeren op of nabij deze twaalf Stralingsbewuste Woongemeenschappen. Dit is een essentieel punt, aangezien we anders geen duurzame situatie kunnen realiseren.

Ondernomen acties richting lokale en landelijke overheid

Op 12 maart 2020 hebben we onze plannen besproken tijdens de klankbordgroepbijeenkomst van het Kennisplatform EMV. Vervolgens hebben we een schriftelijk verzoek ingediend bij de Gezondheidsraad en het Kennisplatform EMV om samen met alle stakeholders mogelijke oplossingsrichtingen te verkennen.
Op 29 mei 2020 hebben we alle 355 gemeenten een brief gestuurd met de vraag of ze mogelijk geschikte stralingsarme woonlocaties hebben in hun gemeentegebied.
Op 10 juni 2020 hebben we, samen met Stichting EHS en de CPLD Vereniging, een persoonlijk gesprek gehad met staatssecretaris Mona Keijzer over de maatschappelijke onrust in de maatschappij rondom de gezondheidsrisico’s van straling. Een van de gespreksonderwerpen was de noodzaak van stralingsarme woongebieden in Nederland en hoe die te realiseren zijn.
Op 7 juli 2020 hebben we, op verzoek van de staatssecretaris, een gezamenlijke brief met de door ons voorgestelde oplossingen aan haar doen toekomen. We zijn momenteel in afwachting van een vervolggesprek.
Binnenkort zullen we ook het Agentschap Telecom, Monet en de VNG hierover benaderen.

Samenwerking woongemeenschappen

We hebben inmiddels een uitgebreid netwerk aan samenwerkingspartners en experts op het gebied van het feitelijk oprichten en inrichten van woongemeenschappen.

Zo hebben we Stichting Liberta Care, de initiatiefnemer van LiberTerra, bereid gevonden om hun expertise met ons te delen met betrekking tot het ontwikkelen en begeleiden van duurzame communities, die met de overheid samenwerken om maatschappelijke doelen te realiseren. LiberTerra sluit lokaal aan op de beleidsdoelen van de gemeenten, gerelateerd aan de Global Goals, zoals in collegeprogramma’s is omschreven.

LiberTerra realiseert op dit moment een woongemeenschap in de gemeente Langedijk, bestaande uit 10 verplaatsbare woningen en een Kenniscentrum voor Natuurlijk Bouwen en WEconomy. Deze locatie is opgezet met ondersteuning van het beleidsprogramma ‘Groen Kapitaal’ van de provincie Noord Holland (zie onderstaande afbeeldingen). De intentie van LiberTerra is om de komende 5 jaar minimaal 10 duurzame communities te realiseren in binnen- en buitenland. Dat doet de stichting samen met Our Human Nature; een expertisecentrum en organisatie voor procesbegeleiding en consultancy op het gebied van o.a. duurzaam wonen in buitengebieden, circulaire economie en lokaal voedsel (waaronder voedselbossen).

Graag werken we vanuit burgerinitiatief Stralingsbewust Wonen samen met LiberTerra, om communities te realiseren voor mensen die stralingsarm willen wonen. De directeur van Stichting Liberta Care, Mieke Elzenga, heeft hierop haar medewerking toegezegd.

Onderstaand twee illustratieve voorbeelden van woongemeenschappen:

[Afbeeldingen: Cor Simon van Landschapsarchitecten bureau Hemelse Natuur.]

We zijn momenteel aan het zoeken naar potentiële woongebieden in Nederland die stralingsarm zijn.

Grote interesse van potentiële bewoners

In de periode van april 2020 tot april 2021 hebben wij via een uitgebreid interesseformulier op onze website gepeild of mensen serieuze interesse hebben in zo’n woonvorm. En dat bleek zeker het geval, we hebben daar veel enthousiaste reacties op ontvangen.

Er hebben zich in deze periode 511 potentiële bewoners aangemeld voor het wonen in stralingsarme woongebieden in Nederland. De leeftijden van de geïnteresseerden lopen uiteen van 24 tot 73 jaar; van jonge gezinnen tot gepensioneerden. Ongeveer een derde van de aanmeldingen betreft een aanmelding met een of meer (jonge) kinderen.

Het betreft een diverse groep enthousiaste mensen met veel ideeën, kennis, ervaring en kwaliteiten. De mensen werken o.a. in de volgende beroepen: elektromonteur, natuurgeneeskundig therapeut, ICT-er, leraar, bouwbioloog, verzorgende, beeldend kunstenaar, schrijver, biologische catering, stralingsdeskundige, grafisch ontwerper, lifestylecoach, websitebouwer, ecologisch hovenier, masseur, zangdocent, ecodorp deskundige, kunstenaar, fotograaf, etc.

Hoe verder?

Het is de bedoeling dat we de Woongemeenschappen zélf gaan realiseren, dat betekent dat het een actief deelnemerschap betreft als je aan zo’n project deel wilt gaan nemen. Op het terrein zelf willen we geen gebruik maken van wifi, smartphones en andere draadloze toepassingen. Uiteraard zal er wel gezocht gaan worden naar bedrade oplossingen. Verder willen we benadrukken dat het woongemeenschappen betreft; we hebben niet de intentie om een medische- of crisisopvang te zijn.

Wil je zelf ook meehelpen, meebouwen en meedenken om de Stralingsbewuste Woongemeenschappen mogelijk te maken, dan horen we graag van je.

We zijn momenteel op zoek naar gemeenten die een Stralingsbewuste Woongemeenschap mogelijk willen maken. Is jouw gemeente stralingsbewust, attendeer hen dan op deze pagina voor gemeenten, zodat we binnenkort met de eerste pilot van start kunnen gaan. Alvast bedankt voor je hulp.

Zie ook:
> Bericht aan alle gemeenten
> Oproep aan de overheid
> Veelgestelde vragen over stralingsbewuste woongemeenschappen

Stralingsbewuste Woongemeenschappen bieden een oplossing voor vele maatschappelijke en sociale vraagstukken in het belang van ons allen!