Een jury in de Amerikaanse staat Californië heeft Monsanto veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van 289 miljoen dollar. Een voormalig schoolconciërge had een rechtszaak tegen Monsanto aangespannen omdat hij lymfeklierkanker heeft gekregen na het veelvuldig gebruik van Roundup. De jury heeft hem unaniem in het gelijk gesteld!
Tijdens de rechtszaak bleek uit de interne documenten dat het bedrijf al jarenlang wist van de schadelijke gevolgen van dit onkruidbestrijdingsmiddel en dat zij dit actief probeerden te verbergen. Wetenschappelijke studies werden beïnvloed en een politieke lobby heeft er voor gezorgd dat het middel weer voor vijf jaar is toegestaan op de Europese markt. Er zijn vele overeenkomsten met de telecomindustrie en de werkwijze van andere multinationals.
Monsanto wist al jaren van de gevaren
In 2015 heeft de Wereld Gezondheidsorganisatie glyfosaat, het werkzame bestandsdeel van Roundup, geclassificeerd als waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen (categorie 2A). Naar aanleiding van deze conclusie heeft nu de eerste rechtszaak plaats gevonden over het omstreden bestrijdingsmiddel.
De 46-jarige oud-schoolcongiërge Dewayne Johnson heeft door het veelvuldig gebruik van Roundup lymfeklierkanker gekregen. Tijdens de rechtszaken werden interne documenten van Monsanto onthuld, de ‘Monsanto Papers‘. Hieruit bleek dat het bedrijf al in de jaren 90 wist dat Roundup mogelijk kankerverwekkend is en dat zij deze informatie actief probeerden te verbergen. In het artikel van de NOS valt te lezen dat zij ghost writers hebben ingezet om wetenschappelijke studies te manipuleren en dat zij onderzoekers onder druk hebben gezet.
De jury heeft Dewayne Johnson unaniem in het gelijk gesteld en hem niet alleen een schadevergoeding van 39,2 miljoen toegewezen, maar Monsanto moet hem daarnaast ook een boete van 250 miljoen dollar betalen. Het bedrijf gaat in beroep tegen de uitspraak. Er zijn al honderden andere mensen die ook aanklachten hebben ingediend tegen Monsanto, er zullen dus nog vele rechtszaken volgen. En ’toevalligerwijze’ gaat het omstreden bedrijf Monsanto binnenkort op in het Duitse chemieconcern Bayer. De naam Monsanto verdwijnt, maar het bedrijf zelf blijft gewoon bestaan.
Gerenommeerd Reuter-journalist Carey Gillam heeft vorig jaar het boek Giftig spul geschreven, dat een inkijkje geeft in de werkwijzen van de machtige multinational Monsanto. Zij toont goed gedocumenteerd aan dat onderzoek door hen wordt gemanipuleerd, politici worden omgekocht en journalisten en kritische consumenten worden geïntimideerd en bedreigd. Er spelen grote financiële belangen en overheden, journalisten en burgers bepalen hun visie op basis van het wetenschappelijk onderzoek dat aan moet tonen of iets wel of niet schadelijk is. Maar hoe betrouwbaar is wetenschappelijk onderzoek?
Wie betaalt, bepaalt
Tijdens de rechtszaak tegen Monsanto is aangetoond dat zij daadwerkelijk de wetenschappelijke onderzoeken beïnvloed hebben. Deze situatie is ook aan de orde bij het wetenschappelijk onderzoek naar de biologische effecten van elektromagnetische straling op de gezondheid van mensen. Als de telecomindustrie meebetaalt aan onderzoeken, dan is er geen sprake meer van onafhankelijkheid. ‘Wie betaalt, bepaalt.’
Dr. Henry Lai van de University of Washington heeft voor 326 wetenschappelijke onderzoeken naar de biologische effecten van straling, bekeken of de uitkomsten beïnvloed worden door degene die het onderzoek betaalt. Hieruit blijkt dat 70% van de onafhankelijke onderzoeken schadelijke effecten aantoont. Een meerderheid. Terwijl dat van onderzoek gefinancierd door de telecomindustrie slechts 32% is, een minderheid. Zie deze link (vanaf 10:30 min.). Dit zou overheden op zijn minst tot nadenken moeten zetten. Helaas blijkt een meerderheid van de parlementariërs de strategieën van de multinationals nog onvoldoende te doorzien.
Europese Unie verlengt vergunning
Ondanks de vele tegengeluiden verlengde de Europese Unie vorig jaar de vergunning voor het gebruik van glyfosaat met vijf jaar. Het Europees Parlement heeft voorgesteld om het gebruik van glyfosaat de komende vijf jaar geleidelijk aan te stoppen, maar dit voorstel is afgewezen. Er was grote onderlinge verdeeldheid tussen de landen vanwege o.a. de tegenstrijdige onderzoeksresultaten. Zie ook dit artikel van Bart Staes, Europees Parlementslid voor Groen (België). Hij heeft de Monsanto Papers ter inzage gekregen en vergelijkt de handelswijze van Monsanto zelfs met maffiapraktijken.
Achttien landen stemden voor het verlengen van de toelating van glyfosaat, waaronder Nederland. Negen landen stemden tegen en één land onthield zich van de stemming. De Franse president Macron heeft tegen gestemd en maakte kort daarna bekend dat hij binnen drie jaar in Frankrijk een verbod wil op de stof. Ook de voor-stem van Duitsland was omstreden vanwege onderlinge onenigheid. Bij zoveel twijfel zou de overheid toch eigenlijk het voorzorgsprincipe moeten toepassen. Oftewel, niet gebruiken zolang niet onomstotelijk is aangetoond dat glyfosaat niet schadelijk is voor de gezondheid en het milieu.
Dit zelfde speelt ook in de telecomindustrie. Ook over de gezondheidseffecten van elektromagnetische straling zijn de onderzoeksresultaten tegenstrijdig. En ook hier zijn er vele tegengeluiden. De Wereld Gezondheidsorganisatie heeft elektromagnetische straling in 2011 al ingedeeld in categorie 2B, mogelijk kankerverwekkend. De Raad van Europa heeft opgeroepen tot het toepassen van het voorzorgsprincipe. En er zijn al vele dringende appèls gedaan door groepen van onafhankelijke wetenschappers en artsen die zich grote zorgen maken over de almaar toenemende hoeveelheid straling. Zie bijvoorbeeld dit appèl van september 2017 waarin 180 wetenschappers uit 36 landen waarschuwen voor de mogelijke gezondheidseffecten van 5G.
Nederlandse overheid negeert alle signalen
En wat doet Nederland? Toenmalig minister Kamp van Landbouw heeft de verlenging van het toelaten van glyfosaat gesteund. En ook de telecomindustrie wordt geen strobreed in de weg gelegd als het gaat om de bescherming van burgers tegen de explosief groeiende hoeveelheid straling waar wij allemaal ongevraagd 24 uur per dag aan worden blootgesteld. Sterker nog het Ministerie van Economische Zaken financiert en stimuleert juist een snelle marktintroductie van draadloze innovaties en de toepassing van 5G. De overheid is samen met o.a. KPN, Vodafone, Ericsson en Huawei zelfs partner in de proeftuin 5Groningen. Een ongezonde belangenverstrengeling.
In het Actieplan Digitale Connectiviteit dat de overheid vorige maand publiceerde valt te lezen dat Nederland hard aan het werk moet om digitale koploper te blijven. Er is een dekkingsplicht vastgesteld om 98% van de oppervlakte van elke gemeente zo snel mogelijk van een minimale datasnelheid te voorzien, waardoor er straks bijna geen stralingsarme plekken meer over blijven waar mensen die last hebben van elektromagnetische straling nog kunnen leven. Verder gaat het actieplan vooral over het faciliteren van randvoorwaarden ten behoeve van de telecomindustrie, zodat zij het 5G-netwerk straks voordelig en snel kunnen uitrollen. Alles om het de industrie gemakkelijk te maken. De bezorgde burgers worden bij voorbaat alvast buiten spel gezet.
In het 48 pagina’s tellende actieplan is er welgeteld één alinea opgenomen over de gezondheid met als enige actiepunt dat de blootstellingsnormen voor straling die nu al worden gehanteerd, ook vastgelegd gaan worden in de Telecommunicatiewet. Oftewel, er verandert niets. Er wordt voor het gemak maar even voorbij gegaan aan het feit dat de normen dateren uit 1998 (toen de smartphone nog niet bestond), dat deze zijn vastgesteld door een raad die banden heeft met de telecomindustrie en dat deze normen alleen zijn gebaseerd op het opwarmingseffect en niet op de biologische effecten. En voor het gemak worden ook de vele reacties op het actieplan van bezorgde burgers en belangenverenigingen compleet genegeerd.
De macht van de Industrie
Naast Roundup en elektromagnetische straling zijn er ook vele andere milieukwesties (zoals roken, asbest en chroom-6) waaruit blijkt dat er zich steeds maar weer dezelfde processen afspelen. De industrie heeft te maken met de belangen van aandeelhouders en is daardoor vooral gericht op de eigen bedrijfswinst. Om deze te garanderen wordt de overheid via een krachtige lobby onder druk gezet om toch vooral voor hen gunstig beleid te creëren. En ‘voor het gemak’ heeft de industrie zelf alvast een beleidsvoorstel geschreven, het hoeft alleen nog maar geïmplementeerd te worden.
Wetenschappelijk onderzoek wordt vaak betaald door de betreffende industrie en ook de onderzoekers zelf komen veelal uit diezelfde bedrijven. Het is dan ook niet verrassend dat de conclusies vervolgens zijn dat er geen schadelijke gevolgen voor de volksgezondheid zijn aangetoond. Als er wel schadelijke gevolgen zouden worden aangetoond, dan heeft dit uiteraard grote gevolgen voor de omzet van de industrie en dat willen zij hoe dan ook voorkomen. In dit speelveld hebben burgers dus het nakijken. De Monsanto-rechtszaak laat weer eens luid en duidelijk zien hoe het krachtenveld feitelijk in elkaar zit.
Macht terugnemen
Op basis van de vele misstanden kunnen we inmiddels wel constateren dat de commercie te veel macht in handen heeft en dat de overheid niet ingrijpt. Het is tijd dat wij als burgers wakker worden en het heft zelf weer in onze eigen handen gaan nemen. Wij zijn met 17 miljoen Nederlanders, dus wij zijn veruit in de meerderheid. Het is de hoogste tijd dat wij zelf voor onze gezondheid gaan opkomen en zelf in onze kracht gaan staan. Wij verdienen beter!
Maar wat kunnen wij feitelijk doen? Voor wat betreft Roundup kun je besluiten om dit giftige bestrijdingsmiddel niet meer te gebruiken. Als niemand meer Roundup koopt, dan verdwijnt het vanzelf van de markt.
Voor wat betreft elektromagnetische straling kun je er bewust voor kiezen om het gebruik van draadloze technologieën zoveel mogelijk te beperken. De meeste apparaten zijn prima bedraad te gebruiken. Daarnaast is het belangrijk dat meer mensen, scholen, huisartsen, gemeenten en overheden zich bewust worden van de schadelijke gezondheidseffecten van straling. Dus laten we het onderwerp vooral overal bespreekbaar maken. Gelukkig beginnen steeds meer mensen in ieder geval de verslavende effecten van de sociale media te ervaren, dus dat is een mooi aanknopingspunt om met mensen in gesprek te gaan. Als iedereen op zijn eigen manier meehelpt aan meer bewustwording, dan bouwen we samen aan een gezondere wereld.
Silvia Belgraver
Lees ook: De overheid vindt de volksgezondheid blijkbaar niet belangrijk
Kijktip: ‘De wereld volgens Monsanto’ – een zeer informatieve documentaire over de werkwijzen van een machtige multinational
Waardeer je deze website?
Overweeg dan ook eens om een donatie te doen, zodat de website ook in de toekomst kan blijven bestaan.