1. Zijn er nog wel stralingsarme locaties in Nederland?
Jazeker. Er is een verschil tussen stralingsarm en stralingsvrij. Het fenomeen stralingsvrij houdt in dat er helemaal geen straling aanwezig is op een locatie, dat is tegenwoordig inderdaad bijna niet meer te vinden in Nederland. Dat is ook niet onze ambitie.
Stralingsarm betekent een locatie met een beperkte hoeveelheid straling van zendantennes. Het gaat ons er om dat het zendvermogen van de draadloze communicatie zo laag mogelijk is. Hoe meer mensen er in een gebied gebruik willen maken van draadloze toepassingen, hoe krachtiger de intensiteit van de zendantennes moet zijn. Aangezien wij voornemens zijn om uitsluitend van bedrade toepassingen gebruik te gaan maken, is er ook maar weinig mobiele dekking nodig.
2. Maar kan het alarmnummer 112 dan nog wel gebeld worden?
Uiteraard. Om het alarmnummer 112 te kunnen bellen is maar heel weinig mobiele dekking nodig, dat is dus geen probleem in de stralingsarme woongebieden die wij voor ogen hebben. Ook wij vinden het uiteraard belangrijk dat 112 gewoon gebeld kan worden in geval van nood.
3. Wanneer is een gebied stralingsarm?
De ene persoon is gevoeliger voor de effecten van straling dan de andere persoon. Voor de stralingsarme woongebieden streven wij naar een maximale stralingsbelasting van 10 microwatt per vierkante meter conform de SBM 2015-normen. Deze blootstellingsnormen zijn aanzienlijk lager dan de richtlijnen van de ICNIRP die de Nederlandse overheid hanteert.
In de praktijk zal dit, afhankelijk van de specifieke situatie, neerkomen op een afstand tot lokale zendmasten van ten minste 500 meter tot 1 kilometer. We denken daarbij vooral aan een “groen” buitengebied met veel bomen / bosschages er omheen. Bomen houden namelijk heel goed straling tegen en vormen daardoor een natuurlijke buffer.
4. Waarom starten jullie niet al gewoon ergens op een stralingsarme plek?
Voor de stralingsarme woongebieden is onze belangrijkste prioriteit dat een locatie ook op de langere termijn stralingsarm kan blijven. Het is uiteraard heel onwenselijk dat als we ergens veel tijd, energie, liefde en geld in hebben gestoken, dat er een paar maanden daarna ineens onverwacht alsnog zendmasten of 5G-zenders worden geplaatst op of rond het terrein. Dan is het ‘dweilen met de kraan open’.
Vandaar dat we ons vooral focussen op het realiseren van een duurzame situatie. Dit betekent dat we dus ook in gesprek gaan met gemeenten, overheid en telecomproviders om hier goede afspraken over te maken. We zien hier, zelfs binnen de huidige wetgeving, zeker mogelijkheden liggen. Maar het is pionieren want er zijn nog geen gebaande paden.
5. Zendmasten zijn toch een landelijke aangelegenheid?
Ja en nee. De Rijksoverheid heeft inderdaad het wetsvoorstel Telecomcode gemaakt dat voorschrijft dat er binnen twee jaar een dekking moet zijn van 98% van het grondgebied van elke gemeente. Dit betreft een wetsvoorstel, de wet is nog niet aangenomen. Er is veel bezwaar bij gemeenten omdat zij zelf zeggenschap willen behouden over wat er gebeurt op hun eigen grondgebied en er zijn nog veel onbeantwoorde vragen. Maar zelfs als het wetsvoorstel doorgaat, dan is er nog 2% van het grondgebied over dat stralingsarm kan blijven. Deze 2% kan dus voor stralingsarme woongebieden worden benut. Dit is op 10 juni 2020 ook concreet voorgelegd bij verantwoordelijk staatssecretaris Mona Keijzer.
Gemeenten hebben ook een eigen verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid van haar inwoners. Zij kunnen in de regionale Omgevingsvisie afspraken maken om bepaalde gebieden stralingsarm te laten blijven. De Omgevingsvisie biedt met name ook ruimte voor gezondheidsoverwegingen. Daarnaast kunnen de gemeenten in het jaarlijkse plaatsingsplangesprek met de telecomproviders afspreken om bepaalde gebieden niet van een intensieve draadloze dekking te voorzien. Telecomproviders zijn gericht op winst maken, dus zij zullen vooral zendantennes willen plaatsen op locaties waar veel vraag is naar draadloos bereik. Gebieden met weinig vraag naar draadloze communicatie zijn voor hen niet interessant.
6. Is er op korte termijn een stralingsarme woonplek beschikbaar?
Nee. Uiteraard zouden wij ook liever gisteren al gestart zijn met de uitvoering van onze plannen, maar pionieren kost tijd. We zijn nog steeds hoopvol gestemd. Er is bij gemeenten steeds meer aandacht voor de gevolgen van straling. En binnen de huidige wet- en regelgeving zijn er wel degelijk mogelijkheden. Het onderwerp straling en 5G is momenteel een belangrijk discussiepunt in de samenleving, dus dat ondersteunt ook de noodzaak tot het mogelijk maken van stralingsarme nieuwe woonvormen.
Als je op korte termijn op zoek bent naar een stralingsarme woonplek, dan kunnen wij je op dit moment niet helpen. Er zijn wel diverse (tijdelijke) stralingsarme verblijfplaatsen, zie daarvoor deze plattegrond op de website van de stichting EHS.
7. Ik wil ook in zo’n stralingsarm gebied wonen. Wat kan ik doen om te helpen?
Je kunt meehelpen door bijvoorbeeld bij de lokale politieke partijen en raadsleden van jouw gemeente onder de aandacht te brengen dat je interesse hebt in stralingsarm wonen. Je kunt dan bijvoorbeeld refereren aan de brief die ze op 29 mei 2020 van ons ontvangen hebben en hen verwijzen naar onze website.
Daarnaast is er onlangs door een groep professionals een 5G webinar georganiseerd, speciaal voor gemeenteraadsleden en wethouders. Het webinar is volledig terug te kijken en er zijn praktische informatieve documenten samengesteld voor gemeenten met een toelichting op de gevolgen en mogelijkheden rondom 5G. Gemeenten kunnen er bijvoorbeeld in een raadsvergadering of via een rondetafel-gesprek aandacht aan besteden. Het onderwerp is momenteel heel actueel en gemeenten kunnen een belangrijke rol spelen in het mogelijk maken van stralingsarme woongebieden.
Daarnaast kun je ons helpen via een vrijwillige donatie, zodat we meer bekendheid kunnen realiseren voor onze initiatieven.
8. Waar kan ik meer informatie vinden over de gezondheidsrisico’s van straling?
Op onze website kun je veel informatie vinden over wat straling is, wat de gezondheidsrisico’s zijn, wat je er zelf aan kunt doen om straling te beperken, welke stappen je kunt ondernemen om met jouw gemeente in gesprek te gaan, etc. We willen je hierbij uitnodigen om jezelf verder te verdiepen in dit belangrijke onderwerp.
Zie ook:
> Plan Stralingsbewuste Woongemeenschappen en stand van zaken
> Bericht aan alle gemeenten
> Oproep aan de overheid
Stralingsbewuste Woongemeenschappen bieden een oplossing voor vele maatschappelijke en sociale vraagstukken in het belang van ons allen!