Niet alleen bij de gezondheidsrisico’s van straling is de overheid nalatig. We zien dit ook terugkeren bij vele andere onderwerpen, zoals gezondheidsschade door asbest, roken en chroom-6. En deze week waren de Hoogovens weer in het nieuws. Ook daar zijn onderzoeksresultaten jarenlang genegeerd. Er is sprake van een herhalend patroon van te laat reageren door overheden.
De problematiek wordt eerst jarenlang ontkent, genegeerd en vooruitgeschoven. Daarna volgt nog een aantal jaren het mantra dat er eerst (nog) meer onderzoek moet komen of dat er (nog) een commissie naar moet kijken. En als het echt niet anders meer kan, dan pas wordt er iets gedaan. Maar in de tussentijd hebben heel veel burgers al gezondheidsschade opgelopen. Het grootbedrijf wordt door onze overheid belangrijker gevonden dan de volksgezondheid. Een zorgwekkende situatie. We zullen dus ook zelf de verantwoordelijkheid moeten oppakken voor onze gezondheid.
Hoogovens – We lopen al 50 jaar achter dit probleem aan
Op 20 september 2023 maakte EenVandaag bekend dat uit een nieuw opgedoken rapport is gebleken dat al in 1975 bekend was dat er een te hoge concentratie kankerverwekkende stoffen in de lucht zat rond het Hoogoven-terrein (nu Tata Steel). Er wordt geconcludeerd: “We lopen al 50 jaar achter dit probleem aan.”
Het betreffende onderzoek werd in 1975 uitgevoerd in opdracht van de provincie Noord-Holland en de gemeente Amsterdam. De overheid dus. Uit het rapport blijkt dat op de meetpunten Heemskerkerduin, Beverwijk en IJmuiden de gemiddelde niveaus van kankerverwekkende stoffen ongeveer twee keer zo hoog liggen als op de andere meetpunten. En op het meetpunt Wijk aan Zee (dat vlakbij het Hoogoven-terrein ligt) is het jaargemiddelde niveau zelfs een factor 5 hoger dan op de overige meetpunten in het IJmondgebied.
Het RIVM en GGD Kennemerland hebben de afgelopen jaren meerdere onderzoeken gedaan naar de uitstoot van Tata Steel en de gevolgen daarvan voor de gezondheid van inwoners in die regio. Maar pas in 2022 concludeerde het RIVM dat de neergedaalde kankerverwekkende stoffen definitief afkomstig zijn van de staalfabriek. En nu blijkt dus dat deze informatie al in 1975 bekend was!
Nalatig en onzorgvuldig handelen
In het artikel van EenVandaag zijn de volgende uitspraken te lezen van Hoogleraar preventieve geneeskunde Onno van Schayck van de Maastricht University:
“Ik moet zeggen dat ik het wel een heel onthullend en schokkend rapport vind. Omdat het heel duidelijk laat zien dat er in de omgeving van de staalfabriek dagelijks kankerverwekkende stoffen in de lucht zaten. Deze stoffen brengen een verandering aan in het genetisch materiaal van je DNA. Bij mensen die daar gevoelig voor zijn kan dat leiden tot celvermeerdering en dat leidt weer tot kanker. Heel vaak is dat longkanker, dat is de eerste plek waar je dat spul inademt en dat betekent dat daar dan kanker ontstaat.”
Van Schayck vindt het ‘nalatig in de zin van onzorgvuldig handelen’:
“Nalatig van Tata Steel, van de vergunningverlener, de provincie en ik denk ook wel nalatig van een organisatie als de GGD, die toch als taak heeft in opdracht van de gemeente te kijken wat er gebeurt. Ik denk dat politici zowel provinciaal als gemeentelijk als landelijk sterk op moeten gaan treden. Hier gaan gewoon mensen dood. Er moet zo snel mogelijk iets gebeuren, het liefst dit jaar nog. We lopen al 50 jaar achter dit probleem aan.”
Zie onderstaand ook wat Henk Heida, de oud-directeur van het laboratorium dat de metingen destijds uitvoerde, hierover te zeggen heeft (3:42 min.):
GGD – Het ligt aan het rookgedrag?
Het is schrijnend om te zien hoe overheden functioneren. Of beter gezegd, juist niet functioneren. GGD Kennemerland was hier ook weer een voorbeeld van. Na een eerdere inventarisatie in 2007, heeft GGD Kennemerland in 2020 een tweede onderzoek gedaan naar kankergevallen in de periode van 2004-2018. Hieruit bleek dat kanker en melanoom in de regio rondom Tata Steel 25% vaker voorkomen dan het landelijk gemiddelde. In sommige postcode-gebieden zelfs wel 50% hoger.
GGD Kennemerland is verantwoordelijk voor het kanker-incidentie onderzoek in deze regio. De onderzoeksresultaten zijn duidelijk, maar de conclusies willen ze liever niet onder ogen zien. Ze zeggen geen direct verband te zien tussen het vaker voorkomen van longkanker en de uitstoot van fijnstof door Tata Steel. Wel vonden zij het aannemelijk dat rookgedrag (of mee-roken) een rol gespeeld zou hebben. Huh? Wordt er in de rest van het land dan niet gerookt?
De verslaggever in onderstaande video (2:57 min.) vroeg aan de woordvoerder van GGD Kennemerland of hij is geschrokken van de onderzoeksresultaten. En daar heeft de woordvoerder geen antwoord op. Het blijft bij wat ongemakkelijk gestotter. Ja, ‘er moet gekeken worden waar de verschillen vandaan komen’.
Een inwoner geeft in de video aan dat ze helemaal geen nieuwe onderzoeken meer willen. De resultaten liggen er al. Iedereen weet inmiddels wel dat de grootschalige uitstoot van kankerverwekkende stoffen door Tata Steel ten grondslag ligt aan het verhoogde aantal kankergevallen in het gebied rondom de staalindustrie. Ze willen gewoon dat er nu iets aan gedaan wordt!
Wij herkennen het gedrag van GGD Kennemerland ook zelf. Bij de (op ons verzoek) door gemeente Haarlem georganiseerde informatiebijeenkomst in 2017 over straling was een van de sprekers een zeer slecht geïnformeerde arts van GGD Kennemerland, die ook werkelijk geen enkele vraag van raadsleden en toehoorders wist te beantwoorden en zelfs niet eens wist dat de landelijke GGD een werkgroep had die zich met straling bezighield. Zij bleek tijdens de bijeenkomst verder ook niet te benaderen en hield elk contact nadien af. We mochten haar ook niet fotograferen of filmen en haar ‘presentatie’ mochten we na afloop ook niet publiceren. Tot zover de openbaarheid van bestuur.
Zelfde patroon bij stralingrisico’s
Ook bij de gezondheidsrisico’s van straling is het dus hetzelfde verhaal. Ook hier is al decennialang bekend dat elektromagnetische velden onze lichaamseigen signalen verstoren en dat hier sprake is van serieuze gezondheidsrisico’s. Niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren, de natuur en onze aarde.
Er is een enorme hoeveelheid aan wetenschappelijke onderzoeken die gezondheidsrisico’s aantonen. En de nationale en internationale overheden zijn via vele appeals opgeroepen om deze gezondheidsrisico’s serieus te nemen en het voorzorgsprincipe toe te passen. Ook de Nederlandse overheid is uitgebreid geïnformeerd door o.a. stichting EHS, door vele stralingsbewuste organisaties, via rechtszaken, gesprekken met de verantwoordelijk staatssecretaris en het Kennisplatform EMV, via landelijke acties, etc. De overheid kan toch echt niet zeggen dat zij het niet wist. En toch doen ze niets en blijven ze stug alles ontkennen. De uitrol van 5G moet koste wat kost doorgaan.
Het valt mij op dat de overheid elke keer op eenzelfde manier reageert. Of het nu gaat over gezondheidsschade door straling, asbest, roken, chroom-6 of de Hoogovens; of over andere maatschappelijke thema’s zoals de toeslagenaffaire en het Groninger Gas. Het is elke keer een kwestie van tijd rekken, ontkennen, uitstellen, twijfel zaaien, onderzoeken, nog meer onderzoeken, nog maar eens een commissie erbij halen, naar elkaar wijzen, etc.
Alles om maar geen actie te hoeven ondernemen of verantwoordelijkheid toe te geven. En vooral alles om het grootbedrijf toch maar niet in de weg te zitten. Het werk van de lobbyisten van het grootbedrijf is werkelijk zeer doeltreffend. Wat een vreemde wereld is dit toch geworden. Het is hoog tijd voor een andere invulling van onze samenleving en een andere manier van landsbestuur.
Zelf verantwoordelijkheid nemen
Het mag inmiddels duidelijk zijn dat de landelijke overheid zo ongeveer de allerlaatste partij is die een probleem gaat erkennen en oplossen. Uiteraard moeten we het probleem ook daar onder de aandacht blijven brengen en blijven aansturen op een verantwoorde zorg voor de volksgezondheid. In deze tijd van een veranderende wereld is het te hopen dat ook het landsbestuur zo snel mogelijk op een menselijkere manier ingevuld gaat worden.
Maar daarnaast is het belangrijk om in de tussentijd ook zelf de verantwoordelijkheid op te pakken voor je eigen gezondheid. Dus onderzoek zelf de gezondheidsrisico’s van straling en informeer je familie en vrienden over een gezond en veilig gebruik van draadloze technologieën. Je kunt jezelf bijvoorbeeld informeren via onze website of via boeken over straling en je kunt praktische tips en adviezen vinden op de pagina ‘Straling beperken/afschermen‘. Voorkomen is beter dan genezen!
Silvia Belgraver
Informatieve boeken:
Lees ook:
> iPhone 12 uit winkels gehaald vanwege te hoge straling, maar wat zit hier achter? (o.a. over misleidende informatie Kennisplatform EMV)
> Overheid verbreekt contact tabaksindustrie; vergelijking met straling is treffend
> Monsanto moet 289 miljoen dollar schadevergoeding betalen; veel overeenkomsten met telecomindustrie
Waardeer je deze website?
Overweeg dan ook eens om een donatie te doen, zodat de website ook in de toekomst kan blijven bestaan.